Kijk met waardering naar uitstellers

09 maart 2021
Blog Applicatiebeheer

Blog van Lennart Visser – onderzoeker o.a. (promotie)onderzoek naar studie-uitstelgedrag

Voor de meeste docenten is uitstelgedrag iets wat ze bij veel van hun leerlingen herkennen. Het is dan ook vrij makkelijk om dit fenomeen van uitstelgedrag vooral bij de leerling neer te leggen. Zij zijn immers degenen die niets doen, te laat beginnen of andere dingen doen in plaats van hun schoolwerk. In gesprekken over deze leerlingen tijdens bijvoorbeeld de rapportvergaderingen of met deze leerlingen tijdens mentorgesprekken, gaat het dan ook snel over wat ze niet doen, wat ze niet kunnen, de onvoldoendes die ze halen. Veelal zijn deze de deficiënties of, makkelijker gezegd, de persoonlijke tekorten van de leerling het uitgangspunt voor een gesprek met de leerling of met zijn ouders op een ouderavond.

Kijken naar kwaliteiten van leerlingen

Op één of andere manier hebben we onszelf als docenten deze manier van kijken aangeleerd en denken we dat het aanwijzen van tekorten van leerlingen de juiste aanpak is. Aan de andere kant merken we als docent ook dat zulke gesprekken niet echt lekker lopen en er geen contact lijkt te ontstaat tussen jou en de leerling.

Ik wil je uitdagen om het eens op een andere manier te proberen, namelijk vanuit een bewust positieve benadering. Begin je mentorgesprek eens vanuit een waardering voor wat wel lukt en voor wie de leerling als persoon is. Dit kan bijvoorbeeld met de volgende vraag: ‘Wat zijn de dingen op school die jou goed afgaan en hoe krijg je dat voor elkaar?’ Met zulk soort vragen kom je uit de persoonlijke kernkwaliteiten van de leerling. Onder kernkwaliteiten verstaan we persoonlijke kwaliteiten waarover mensen in potentie kunnen beschikken. Ik noem er een aantal: daadkracht, zelfstandig, creatief, zorgzaam, nauwkeurig, betrokken, en zo zijn er nog veel meer.

Elke leerling heeft alle kwaliteiten

Als ik tijdens trainingen over het begeleiden van leerlingen met uitstelgedrag vertel dat elke leerling alle kwaliteiten in zich heeft, kijken de docenten die meedoen me vaak wat glazig aan en reageren in de trend van ‘Echt waar? Ook die leerling die nooit wat lijkt te doen?’. Ja, echt waar! Elke leerlingen heeft die kwaliteiten en het is geweldig om daar samen met leerlingen naar op zoek te gaan en naar situaties te zoeken waarin het bezig zijn voor school (wel) lukte, of naar situaties buiten school dat een leerling zelfstandigheid toont en doet wat hij/zij moet doen. Dit kan bijvoorbeeld zichtbaar worden tijdens stages of werkweken. Je ziet als docent dan opeens hele andere kanten (kwaliteiten) van leerlingen.

Bewustwording en eigenaarschap

Als je als docent op een waarderende manier naar leerlingen kijkt en samen ontdekt welke kwaliteiten leerlingen hebben en hoe zij die in kunnen zetten voor hun schoolloopbaan, gaan leerlingen anders naar zichzelf kijken. Ze worden zich bewust van hun uitstel-ik en (nog belangrijker) ze leren door naar hun eigen gedrag te kijken bewust keuzes te maken en vanuit hun regie-ik weer verantwoordelijk voor en eigenaar te zijn van hun eigen gedrag en zichzelf richting te geven.

Leren hoe je dit kunt doen? Schrijf je dan in voor de cursus begeleiden van eigenaarschap bij leren en krachtgericht omgaan met studie-uitstelgedrag. Kijk hier voor meer informatie.

Lennart Visser