‘We kunnen nog zóveel meer talent ontwikkelen’

16 oktober 2024
Nieuws ApplicatiebeheerDirectieDocenten

Waarom krijgt niet elke leerling de kans om alles uit zichzelf te halen? Hoe zorgen we ervoor dat we hen die kans wél geven? Onderwijsspecialist Sofie van de Waart vertelt er alles over tijdens de Somtoday Inspiratiedag.

Wie is hoogbegaafd?

Als je hoogbegaafd bent, is de kans 60 procent dat dit wordt opgemerkt door een leerkracht. Tenminste, als je wit bent. En jongen. En geboren in een kansrijk gezin. Ben je namelijk een meisje met een niet-westerse migratieachtergrond, spreek je de taal nog niet goed en groei je op in een kansarme omgeving? Dan is die kans nog maar 15 procent, zo laat onderzoek van Scaliq zien. Zo hebben twee kinderen met hetzelfde IQ en dezelfde potentie, twee totaal verschillende toekomstperspectieven.

Verloren talent

“Het is on-ge-lofelijk hoeveel talent er buiten de boot valt door culturele vooroordelen, gebrekkige signalering en beperkte samenwerking in het onderwijs”, zegt Sofie van de Waart. “Er zitten momenteel zo’n 15.000 leerlingen thuis. Vermoedelijk is een derde daarvan hoogbegaafd. 5000 potentiële toppers die geen bijdrage kunnen leveren in de maatschappij. En ondertussen halen Nederlandse bedrijven talent uit het buitenland. Dat is toch de wereld op z’n kop?”

 

Bedrijven halen medewerkers uit het buitenland, terwijl er hier duizenden talentvolle jongeren thuiszitten. Dat is toch de wereld op z’n kop?’

 

De Utopie van Sofie

Maar hoe kan het dan wél? Dat is de vraag waarmee Sofie iedere dag opstaat. Als leerkracht in het basisonderwijs, als onderwijsspecialist voor Trouw en AD en als boegbeeld van De Club van Juf Sofie, waarmee ze ouders en scholen ondersteunt bij onder andere de begeleiding van hoogbegaafde leerlingen. In de documentaire De Utopie van Sofie volgde Omroep MAX haar initiatief Explora: een klas voor hoogbegaafde kinderen uit twee totaal verschillende wijken in Breda, die de kinderen veel bracht, maar ook de uitdagingen van ons onderwijssysteem blootlegde.

Valkuilen én kansen

Tijdens de Somtoday Inspiratiedag neemt Sofie ons mee in de weg naar een wereld waarin iedere leerling de kans krijgt om zijn of haar talent waar te maken. “We duiken samen in de valkuilen van ons huidige onderwijssysteem en ontdekken handvatten om het beter te doen. Aan de hand van persoonlijke verhalen, fragmenten uit de documentaire en inspirerende voorbeelden uit de onderwijswereld. Er zijn namelijk talloze manieren om een gelijk speelveld te creëren, die al succesvol worden toegepast. Denk aan financiële steun voor kinderen uit kansarme gezinnen, creatieve leerwegen die thuiszitters terug naar school krijgen of wijze lessen die het reguliere vo kan leren van het praktijkonderwijs.”

Maak zelf het verschil

Sofie vormt de inspirerende aanjager, maar de mensen die het verschil maken? Die zitten in de zaal. “Daarom kijken we ook naar hun eigen schoolsituatie. Zo laat ik bijvoorbeeld schoolleiders kijken naar de onder- en overadvisering op hun school. Hoe zien die cijfers eruit?  En hoe komt dat nou? Ik vind het extra leuk om te spreken voor een zaal met vakgenoten. Zij zijn degene die beweging kunnen creëren.” Wat ze hoopt te bereiken? “Dat we het gesprek over kansengelijkheid op gang houden en onderwijsprofessionals inspireren om zelf stappen te ondernemen op school. We kunnen samen nog zóveel meer talent ontwikkelen.”